اگر در حال یادگیری مهارت تازه‌ای هستید و احساس می‌کنید با گذر زمان این مهارت در حال کاهش است، نگران نباشید، راحت بخوابید و فردا صبح این مهارت را سالم تحویل بگیرید
خواب؛ بهترین تمرین برای بهبود حافظه !
خواب؛ بهترین تمرین برای بهبود حافظه ! | از شما دعوت می‌کنیم این مطلب را دنبال کنید.
ما از دوران بچگی در حال ذخیره کردن خاطرات هستیم، به همین‌خاطر همه ما راههایی برای بهبود حافظه بلدیم. یکی از رایج‌ترین راههایی که برای بهبود #حافظه وجود دارد و احتمالا همه ما آن را بلدیم “مرور ذهنی” است. هرچند پژوهش‌ها مرور ذهنی را بهترین تکنیک برای حفظ کردن یک مسئله در حافظه معرفی کرده‌اند ولی کمتر کسی وجود دارد که این مسئله را در عمل تجربه نکرده باشد مثلا در دورانی که این موبایل‌ها هنوز رایج نشده بود، همه می‌دانستند که برای حفظ کردن یک شماره تلفن باید چندبار آن را در ذهنشان مرور کنند و هر چه این مرور ذهنی افزایش یابد این ماندگاری عمیقتر ست.
بجز مرور ذهنی احتمالا شما یکی دو راه دیگر هم برای بهبود حافظه بلدید اما چیزی که شاید ندانید اینست که می‌توانید حافظه‌تان را بدون انجام دادن هیچ کاری و حتی بدون وجود آگاهی بهبود بخشید؛ زیرا پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند یکی از بهترین راه‌های بهبود حافظه خوابیدن است!
اینطور نیست که وقتی ما چراغ را خاموش می‌کنیم، پتو را روی خودمان می‌کشیم و می‌خوابیم مغزمان هم کار را تعطیل کند و به استراحت بپردازد بلکه برعکس ذهن ما در هنگام خواب در یکی از فعال‌ترین حالاتش قرار دارد. اما اینکه مغز در هنگام خواب چه فعالیتی انجام می‌دهد به مرحله خواب بستگی دارد (خواب چهار مرحله دارد) اما بیشتر این فعالیت‌ها مرتبط با پردازش حافظه است (بخش دیگر آن مرتبط با بخش‌های حفاظت کننده از انسان در حال خواب است که وقتی ما می‌خوابیم فعال هستند و وقتی ما بیداریم آنها استراحت می‌کنند). قبل از اینکه بخواهیم به این موضوع بپردازیم که خوابیدن چه تاثیری بر حافظه ما دارد اجازه دهید بگویم؛ روان‌شناسان و عصب‌شناسان معتقدند انسان چندین نوع حافظه دارد (حافظه حسی، حافظه کاری، حافظه بلندمدت، حافظه رویدادی، حافظه توصیفی، حافظه روندی و …). حافظه توصیفی به بخشی از حافظه گفته می‌شود که حقایق و اطلاعات را در ذهن ما نگهداری می‌کند (مثلا اینکه شما می‌دانید نهنگ بزرگترین حیوان دنیاست یا شتاب گرانش ۹٫۸ متر بر مجذور ثانیه است) در حالی که حافظه روندی آن بخشی است که مهارت‌ها و عادات ما را حفظ می‌کند (مثلا مهارت شما در نقاشی، رانندگی و …). خواب در بهبود هر دوی این حافظه‌ها موثر است اما یک تفاوت وجود دارد.
در پژوهشی که من و تعدادی از همکارانم در این باره انجام دادیم، به این نتیجه رسیدیدم که خوابیدن دو تاثیر بر حافظه روندی می‌گذارد؛ اول اینکه خوابیدن باعث تثبیت یک مهارت می‌شود یعنی اگر پس از یادگیری یک مهارت تازه بخوابید آن مهارت در شما نهادینه (تثبیت) می‌شود اما اگر بیدار بمانید آن مهارت فرسوده می‌شود. بنابراین چنانچه مهارتی را صبح بیاموزیم ممکن است تا عصر نیمی‌از آن را از دست بدهیم اما اگر همان مهارت را شب بیاموزیم، صبح روز بعد دقیقا می‌توانیم همان عملکرد را از خود نشان دهیم. و تاثیر دوم و البته جالبتر اینست که چنانچه شما مهارتی را صبح یاد بگیرید، آن مهارت تا هنگام عصر کاهش می‌یابد اما صبح فردا دوباره بهبود می‌یابد. این مسئله نشان می‌دهد که خوابیدن حتی مهارتهای آسیب‌دیده را نیز بهبود می‌بخشد.
#خوابیدن در بهبود حافظه توصیفی نیز موثر است ولیکن اثر آن محدود است. مثلا پژوهش‌ها نشان داده کسانی که اطلاعات جدیدی می‌آموزند و بعد می‌خوابند بیش از کسانی که اطلاعات تازه‌ای می‌آموزند اما پس از آن بیدار می‌مانند، این اطلاعات را بیاد می‌آورند اما یک تفاوت وجود دارد و آن اینست که بیدار ماندن پس از دریافت اطلاعات تازه آسیب زیادی به این اطلاعات وارد می‌کند لذا پس از خوابیدن، این اطلاعات بهبود نمی‌یابند یعنی اطلاعاتی که صبح آموخته شده‌اند، ۲۴ ساعت بعد، بطور قابل ملاحظه‌ای کمتر از اطلاعاتی که عصر آموخته شده‌اند بیاد آورده می‌شوند.
لذا بعنوان جمع‌بندی مایلم بگویم؛ اگر در حال یادگیری مهارت تازه‌ای هستید و احساس می‌کنید با گذر زمان این مهارت در حال کاهش است، نگران نباشید، راحت بخوابید و فردا صبح این مهارت را سالم تحویل بگیرید اما اگر قصد حفظ کردن جدول تناوبی عناصر را دارید توصیه می‌کنم شب آن را حفظ کنید.
بجز مرور ذهنی احتمالا شما یکی دو راه دیگر هم برای بهبود حافظه بلدید اما چیزی که شاید ندانید اینست که می‌توانید حافظه‌تان را بدون انجام دادن هیچ کاری و حتی بدون وجود آگاهی بهبود بخشید؛ زیرا پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند یکی از بهترین راه‌های بهبود حافظه خوابیدن است!
اینطور نیست که وقتی ما چراغ را خاموش می‌کنیم، پتو را روی خودمان می‌کشیم و می‌خوابیم مغزمان هم کار را تعطیل کند و به استراحت بپردازد بلکه برعکس ذهن ما در هنگام خواب در یکی از فعال‌ترین حالاتش قرار دارد. اما اینکه مغز در هنگام خواب چه فعالیتی انجام می‌دهد به مرحله خواب بستگی دارد (خواب چهار مرحله دارد) اما بیشتر این فعالیت‌ها مرتبط با پردازش حافظه است (بخش دیگر آن مرتبط با بخش‌های حفاظت کننده از انسان در حال خواب است که وقتی ما می‌خوابیم فعال هستند و وقتی ما بیداریم آنها استراحت می‌کنند). قبل از اینکه بخواهیم به این موضوع بپردازیم که خوابیدن چه تاثیری بر حافظه ما دارد اجازه دهید بگویم؛ روان‌شناسان و عصب‌شناسان معتقدند انسان چندین نوع حافظه دارد (حافظه حسی، حافظه کاری، حافظه بلندمدت، حافظه رویدادی، حافظه توصیفی، حافظه روندی و …). حافظه توصیفی به بخشی از حافظه گفته می‌شود که حقایق و اطلاعات را در ذهن ما نگهداری می‌کند (مثلا اینکه شما می‌دانید نهنگ بزرگترین حیوان دنیاست یا شتاب گرانش ۹٫۸ متر بر مجذور ثانیه است) در حالی که حافظه روندی آن بخشی است که مهارت‌ها و عادات ما را حفظ می‌کند (مثلا مهارت شما در نقاشی، رانندگی و …). خواب در بهبود هر دوی این حافظه‌ها موثر است اما یک تفاوت وجود دارد.
در پژوهشی که من و تعدادی از همکارانم در این باره انجام دادیم، به این نتیجه رسیدیدم که خوابیدن دو تاثیر بر حافظه روندی می‌گذارد؛ اول اینکه خوابیدن باعث تثبیت یک مهارت می‌شود یعنی اگر پس از یادگیری یک مهارت تازه بخوابید آن مهارت در شما نهادینه (تثبیت) می‌شود اما اگر بیدار بمانید آن مهارت فرسوده می‌شود. بنابراین چنانچه مهارتی را صبح بیاموزیم ممکن است تا عصر نیمی‌از آن را از دست بدهیم اما اگر همان مهارت را شب بیاموزیم، صبح روز بعد دقیقا می‌توانیم همان عملکرد را از خود نشان دهیم. و تاثیر دوم و البته جالبتر اینست که چنانچه شما مهارتی را صبح یاد بگیرید، آن مهارت تا هنگام عصر کاهش می‌یابد اما صبح فردا دوباره بهبود می‌یابد. این مسئله نشان می‌دهد که خوابیدن حتی مهارتهای آسیب‌دیده را نیز بهبود می‌بخشد.
#خوابیدن در بهبود حافظه توصیفی نیز موثر است ولیکن اثر آن محدود است. مثلا پژوهش‌ها نشان داده کسانی که اطلاعات جدیدی می‌آموزند و بعد می‌خوابند بیش از کسانی که اطلاعات تازه‌ای می‌آموزند اما پس از آن بیدار می‌مانند، این اطلاعات را بیاد می‌آورند اما یک تفاوت وجود دارد و آن اینست که بیدار ماندن پس از دریافت اطلاعات تازه آسیب زیادی به این اطلاعات وارد می‌کند لذا پس از خوابیدن، این اطلاعات بهبود نمی‌یابند یعنی اطلاعاتی که صبح آموخته شده‌اند، ۲۴ ساعت بعد، بطور قابل ملاحظه‌ای کمتر از اطلاعاتی که عصر آموخته شده‌اند بیاد آورده می‌شوند.
لذا بعنوان جمع‌بندی مایلم بگویم؛ اگر در حال یادگیری مهارت تازه‌ای هستید و احساس می‌کنید با گذر زمان این مهارت در حال کاهش است، نگران نباشید، راحت بخوابید و فردا صبح این مهارت را سالم تحویل بگیرید اما اگر قصد حفظ کردن جدول تناوبی عناصر را دارید توصیه می‌کنم شب آن را حفظ کنید.
دیدگاه ها (0)