-هر شب قبل از خواب به خودم قول میدم فردا صبح که بیدار شدم دیگه درسا رو شروع می‌کنم ولی صبح که می‌خوام پاشم انگار همه خستگی دنیا تو بدنم جمع شده، اصن نمی‌تونم از جام بلند شم …

-صد دفعه این اینستاگرام لعنتی رو از تو گوشیم پاک کردم ولی هربار بازم وسوسه میشم برم ببینم بقیه چه کامنتایی برام گذاشتن، واسه همین دوباره نصبش می‌کنم. اصن از کار و زندگی افتادم، نمی‌دونم باید چکار کنم …

این سناریوها برایتان آشناست؟ اگر چنین است بد نیست این یادداشت را تا آخر مطالعه کنید.

بحث را با این سوال شروع می‌کنم که “چرا نمی‌توانیم این کارها را انجام دهیم؟” پاسخ ساده است؛ زیرا سخت است! عوض کردن عادات قدیمی و ریشه دار سخت است اما اگر روش درست را انتخاب کنیم می‌بینیم که می‌شود.

پژوهش هایی که اخیرا در این زمینه انجام شده گویای این است که عوض کردن محیط به منظور کاهش محرک های“وسوسه کننده” یا در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم بسیار تاثیرگذار تر از کمک گرفتن از قدرت اراده است. بعبارتی آیا بهتر نیست بجای اینکه بخواهیم با استفاده از قدرت اراده به جنگ تنبلی‌ها و عادات نامطلوب برویم و خود را درگیر یک کشمکش طاقت فرسای طولانی بکنیم، راه آسانتر و البته علمی تر را انتخاب کنیم؟ مثلا کاری کنیم که هوس آن عادت بد ( پرخوری، سیگار کشیدن، ولخرجی و …) سراغ ما نیاید؟

من پنج قدمی که نیاز است برای کنترل کردن این هوس‌ها برداریم، یادداشت کرده ام. بیایید آنها را با هم مرور کنیم:

۱-زمین بازی را عوض کنید

یادتان باشد تا زمین حاصلخیزی نباشد، دانه ای هم رشد نخواهد کرد. لذا سعی کنید از تمام موقعیت‌ها و دوستانی که شما را یاد آن عادت بد می‌اندازند اجتناب کنید. مثلا کسانی که ولخرج هستند باید مسیر رفت و آمد خود را به گونه ای انتخاب کنند که از توی بازار نگذرند یا حداقل پول نقد یا کارت اعتباری خود را همراه نبرند. یا کسانی که پرخوری می‌کنند کمتر غذا بپزند.

۳-وسیله بازی را عوض کنید

قرار نیست ما خودمان را از چیزی محروم کنیم. فقط می‌خواهیم یک روش سالمتر را جایگزین آن کنیم. لذا مثلا کسانی که پرخوری می‌کنند قرار نیست دیگر هیچ چیز نخورند. باحوصله بگردید و برای عادات بدتان جایگزین مناسب پیدا کنید مثلا اگر تنها هنگامی احساس آرامش می‌کنید که معده تان پر باشد آن را با آب یا میوه پرکنید نه غذا.

۲-قوانین بازی را عوض کنید

اگر تغییر محیط برایتان سخت است، توجه تان را تغییر دهید. مثلا زنی که چند بچه دارد نمی‌تواند کم غذا درست کند. در چنین مواقعی یک تفریح مهیج برای پرت کردن حواستان داشته باشید. مثلا هر وقت بقیه درحال غذا خوردن هستند شما هندزفری را توی گوشتان بگذارید و صدای آن را بلند کنید تا صدای غذا خوردن آنها به گوشتان نرسد. توجه داشته باشید که قرار نیست شما تا لبه پرتگاه آن عادت بد بروید و انتظار داشته باشید درون آن نیفتید، تا می‌توانید از ان موقعیت فاصله بگیرید.

۴-داور بازی را عوض کنید

از شکست نترسید، هیچ آدم موفقی در دنیا بدون شکست خوردن موفق نشده است، مهم اینست که اگر دفعات اول در کنار گذاشتن عادت بد شکست خوردید ناامید نشوید و ادامه دهید.مثلا اگر یک لحظه میلتان غلبه کرد و یک برش بزرگ کیک را خوردید فکر نکنید ” خب دیگر همه چیز تمام شد … من شکست خوردم … پس همه کیک را می‌خورم”

۵-نتیجه بازی را عوض کنید!

حال وقت آن است که قدرت اراده را به یاری بطلبیم. یادتان باشد اراده کردن همیشه سخت است زیرا قرار است عقل مان احساسمان را مغلوب کند. قرار است خودمان را از ترشح دوپامین (هورمون لذت ) محروم کنیم تا زندگی سالمتری داشته باشیم. پس خودتان را آماده کنید. یادتان باشد دوپامین هورمونی است که به ما پاداش می‌دهد. پس سعی کنید در ازای هر باری که از انجام یک عادت بد جلوگیری می‌کنید با پاداش دادن به خودتان غدد درون ریز را وادار کنید دوپامین در مغزتان ترشح کنند.

نویسنده: دکتر ملانی گرین برگ

روان شناس بالینی

منبع: PSYCHOLOGY TODAY